UZAKTAN EĞİTİM VE İNTERNET

İnternet ile yapılan araştırmalar; internetin bilgi paylaşımı, iletişim, alış-veriş, elektronik seçim, elektronik bilgi kaynağı, “teledemocracy”, uzaktan eğitim, e-öğrenme, kültürel etkileşim vb. amaçlar için kullanımının giderek arttığını göstermektedir. İnternetin sınıf, cinsiyet, ırk ve ulus gibi farklar olmaksızın tüm insanların doğrudan iletişim kurabilmelerine olanak veren, yaşama demokratik katılımı zenginleştiren, dünyayı adeta tek bir sanal toplum haline getiren bir olgu olduğu belirtilmektedir. Artık geleneksel öğrenme içerikleri köklü bir değişikliğe uğramaktadır. Öğretme ve öğrenme geleneksel sınıf ortamıyla sınırlı olmaktan çıkmıştır. İnternet yoluyla öğrenme anlamına gelebilen e-öğrenme, son yıllardaki önemli olgulardan biri haline gelmiştir. Okullar ve işletmeler geleneksel tipteki eğitim ve öğretim sistemlerine karşı çevrimiçi seçenekler oluşturmak için büyük miktarda para ve zaman harcamaktadırlar. İnternetin sağladığı geniş olanaklardan dolayı özellikle son zamanlarda uzaktan eğitim uygulamalarında da kullanımı giderek artmaktadır.

Uzaktan eğitim, yüzyılı aşkın bir süreden beri mektupla öğretim, açık öğretim fakülteleri, tele-konferans ve son olarak web teknolojilerle birlikte gelişimini sürdürmektedir. Uzaktan eğitim kavramının yerini uzaktan öğrenme kavramına bırakması, en çok web tabanlı teknolojiler aracılığıyla gerçekleşmektedir. Bu gelişim, farklı ortam ve araçlarla desteklenen öğretim materyalleri ve yeni öğretim yaklaşımlarıyla karakterize edilmektedir. İnternetle birlikte, artık uzaktan eğitimde yeni anlayış ve uygulamaların ortaya çıktığı söylenebilir. İnternet tabanlı öğretim senkron ve asenkron etkileşimlerin gerçekleşmesini sağladığı için, yeni öğrenme olanaklarına da yol açmaktadır.

Uzaktan eğitim birçok şekilde sunulabilmektedir. Günümüzde yaygın olarak kullanılan yöntemlerden birisi genelde bilgisayar ağlarının, özelde de internet servislerinin kullanılmasıdır. Bilgisayar ağları aracılığıyla yani elektronik yolla etkileşim “elektronik posta, tartışma listeleri, FTP, Gopher, Usenet haber grupları, bilgisayar konferansı ve web” gibi servisler kullanılarak gerçekleştirilebilir. Bu servislerin içinde en yaygın olarak kullanılanı web’dir. Web’de sunulan öğretim etkinlikleri asenkron (eş zamanlı olmayan) veya senkron (Eş zamanlı) bir şekilde olabilmektedir. Web siteleri yazı, resim, ses, animasyon gibi pek çok yapıdaki verilere kompakt ve etkileşimli bir şekilde ulaşmayı sağlayan birçoklu hiper ortam sistemidir. Hiper ortam, bir belgeden başka bir belgenin çağrılmasına olanak sağlar.

İnternet teknolojilerinin artık uzaktan eğitime yönelik güçlü işbirlikli öğrenme öğelerini desteklediği belirtilmektedir. Bu anlamda, internetin uzaktan eğitimde de öğrenci merkezli yaklaşımların kullanılmasına olanak veren bir ortam olduğu belirtilebilir. Ayrıca internet teknolojileri uzaktan eğitimi “uzak” olmaktan yüz-yüze ortamlara benzer “yakın” bir hale getirmektedir. Özellikle ülkemiz eğitim sisteminin önemli bir sorunu olan kalabalık sınıflarda gerçekleştirilen eğitim ortamlarındaki etkileşime oranla internet ortamında meydana gelen etkileşimin daha fazla olduğu söylenebilir. Buna ek olarak, anlayış ve uygulama açısından internet tabanlı uzaktan eğitim, nesnelci yaklaşımlardan oluşturmacı yaklaşımlara doğru bir değişim göstermektedir. Özellikle, ağ tabanlı öğrenme çevrelerinin öğrenci-içerik, öğrenci-öğrenci, öğrenci-öğretmen, öğrenci- diğer hiperortam kaynakları ve öğrenci-diğer öğretim personeli gibi çeşitli iletişim kanallarına erişmeye olanak vermesi ve öğrenmenin sanal sınıflardaki etkileşimin bir ürünü olarak ortaya çıkmasına yol açmaktadır.

E- öğrenme geleneksel sınıf içi öğrenme ortamına göre daha fazla sayıda öğrenene ulaşabilme, belli bir zamanda ve mekanda düzenli olarak ders izleme olanağı olmayanlara zamandan ve mekandan bağımsız eğitim alma olanağı sunma, öğrenenin bireysel hızına göre ve istenilen sıklıkta tekrar etme olanağı sağlama, görüntülü ve sesli etkileşime olanak verme gibi üstünlüklerden dolayı daha fazla tercih edilir hale geldiği belirtilmektedir.

Dünyada olduğu gibi ülkemizde de internet temelli uzaktan eğitim hizmetleri gün geçtikçe yaygınlaşmaktadır. Hatta birçok üniversitemiz internet temelli uzaktan eğitim uygulamalarına başlamıştır. Türkiye’de internet temelli bazı uzaktan eğitim uygulamaları aşağıdaki tabloda özet olarak sunulmuştur.
e
Kurum Uygulama Adı Uygulamanın Amacı

ODTÜ İnternete Dayalı
Asenkron Eğitim
(İDEA)
Bilgi Teknolojileri Sertifika Programı


Beykent
Üniversitesi
Uzaktan Öğretim Teknolojileri Araştırma ve
Uygulama Merkezi
(UTEM) Katılımcılara işletme ile ilgili sorunlarına akılcı çözümler üretebilmek ve iş dünyasında
Ortaya çıkan fırsatları değerlendirebilmek için
Gerekli olan bilgi ve becerilerle donatmak


Fırat Üniversitesi
Fırat TV Üniversitenin yörenin ekonomik, sosyal ve kültürel hayatına yaptığı katkıyı üst düzeye çıkarmak


Selçuk Üniversitesi Selçuk Üniversitesi
Uzaktan Eğitim Merkezi
(SUZEP) Türk dili, Atatürk ilkeleri ve inkılap tarihi ve
İngilizce alanlarında uzaktan eğitim vermek

Sakarya Üniversitesi

İnternet Destekli
Asenkron Öğretim
(SAÜIDÖ)
İnternet destekli asenkron öğretim ile uzaktan eğitim hizmeti sunmak
İstanbul bilgi
Üniversitesi
Bilgi e-mba
Uzaktan lisansüstü eğitim projesi
Anadolu
Üniversitesi
Açık Öğretim fakültesi
Bilgi Yönetimi Ön lisans programı

MEB
Açık ilköğretim programı İlköğretim yaşını geçmiş olanlar için
Eğitim-öğretim hizmeti sağlama

MEB
World Links Projesi Bilgi ve iletişim teknolojilerinin eğitimdeki
Kullanımı yaygınlaştırmak

YÖK
Uzaktan eğitim Projesi Üniversiteler arası akademik yardımlaşmayı
Denetlemek ve verimli hale getirmek

Kaynakça :
Öğretim Teknolojileri Ve Materyal Tasarımı
Alev Ateş
Uğur Başboğaoğlu
Levent Çelik
Nadir Çeliköz
Yavuz Erişen
Behçet Oral
Havva Taşlı
Erkan Tekinarslan
Esed Yağcı

Pegema yayıncılık.